2020-1-5 11:07 |
Гэтае каляднае апавяданне было надрукавана ў газеце «Гродненские губернские ведомости» 29 снежня 1893г. Пад публікацыяй стаў сціплы крыптонім аўтара: М.Б. Яно б так і згінула ў рознакаляровым віхуры шматлікіх калядных апавяданняў, якімі заўсёды поўніліся снежаньскія нумары газет, калі б не гэтыя літары.
Подробнее читайте на belgazeta.by ...
Гэты верш аднаго з самых упартых бунтароў у беларускай літаратуры, паэта і перакладчыка Алеся Дудара (1904-1937) гучыць так, нібыта напісаны сёння. І не па змесце - ён і тады, ў 1932г. , меў, на першы погляд, на дзіва неактуальны змест.
24 чэрвеня Кузьму Чорнаму споўнілася б 120 год. Для Вечнасці - а Чорны цалкам і бясспрэчна ёй належыць - гэта імгненне. За такі час не паспяваюць састарэць і знікнуць не тое што выдатныя тэксты, а нават папера, нават напісаныя простым алоўкам радкі, нават рушнікі, якімі карыстаўся чалавек.
Гэты тэкст для мяне - адзін з найважнейшых у беларускай літаратуры. Ён шмат што тлумачыць, але яшчэ болей ставіць пытанняў, і, як гэта заўсёды ў Быкава, пытанняў невырашальных, а таму - вечных і асабліва балючых для кожнага з нас.
Мы ўсе, сучасныя людзі, вынаходнікі аўтамабіляў, памперсаў, вайбера і службы дастаўкі, усё адно жывем у тым самым свеце, у якім жылі нашы продкі. У свеце, дзе надзейна пераблытаныя дабро і зло, дзе на знаёмым дрэве здавён жыве знаёмая русалка, пад вакном вые ці то зпанявераны ў жыцці сусед, ці то стомлены ваўкалак.
У трывожныя часы добра лекуе ўсмешка. Наша, фірмовая, беларуская: не тое каб надта шырокая, можа, часам і незаўважная, што мігціць недзе ў вусах сівога дзядзькі альбо скача агеньчыкам у вачах суворай з выгляду цётачкі.
«Гарбата-гейт», які накрыў беларускія сацыяльныя сеткі на мінулых тыднях, акрамя іншых праблемаў падняў спрадвечную: існаванне беларускай мовы ў гарадской паўсядзённасці. Нагадаем у агульных рысах: наведвальнікі замовілі ў кавярні гарбату і атрымалі ў адказ прапанову «гаварыць па-руску»; сеціўны розгалас аб інцыдзенце дасягнуў нават Савета Федэрацыі Расіі і быў там адкаментаваны ў сэнсе «джын нацыяналізму ў Беларусі падымае галаву».
Майстра-клас па беларускай лаянцы Беларуская лаянка - гэта мастацтва. Сучасныя каментатары форумаў «Анлайнеру» і «Нашай Нівы», а тым больш «тутбаеўскія» - горкія дзеці ў параўнанні з майстрамі лаянкі звычайнай беларускай вёскі пачатку альбо нават сярэдзіны стагоддзя.